Nafta, derivati nafte, komprimovani prirodni gas i biogoriva
Usvajanjem Zakona o energetici 2014. godine, u skladu sa ciljevima energetske politike, podstaknut je razvoj konkurencije u sektoru nafte, derivata nafte, biogoriva i komprimovanog prirodnog gasa u Republici Srbiji, kako bi se povećala efikasnost ovog sektora kroz dejstvo tržišnih mehanizama.
U užem značenju regulacije energetskih delatnosti, regulisane cene se u ovom sektoru utvrđuju samo za prirodne monopolske delatnosti transporta nafte naftovodima, odnosno transporta derivata nafte produktovodima.
Novim Zakonom o energetici su neke od postojećih energetskih delatnosti, za koje je u ovoj oblasti predviđena licenca, dobile nova značenja. Tako delatnost proizvodnje derivata nafte ne obuhvata više samo procese dobijanja derivata nafte rafinerijskom preradom sirove nafte, degazolinažom ili separacijom lakih utečnjenih ugljovodonika, već i sve one tehnološke procese koji rezultiraju standardizovanim proizvodima propisanog kvaliteta. Takođe, iz postojeće delatnosti proizvodnje biogoriva izdvojena je proizvodnja biotečnosti, tako da licencirana delatnost proizvodnje biogoriva sada obuhvata procese dobijanja standardizovanih motornih goriva namenjenih za pogon prevoznih sredstava, a licencirana delatnost proizvodnje biotečnosti procese dobijanja standardizovanih energetskih goriva bioporekla namenjenih za grejanje i hlađenje. Pravo da namešavaju biogoriva sa gorivima naftnog porekla, kako je predviđeno Zakonom o energetici, dobili su energetski subjekti koji raspolažu specifičnim energetskim objektima za homogenizaciju ovih fluida i koji su pribavili istoimenu licncu za obavljanje ove energetske delatnosti. Novi Zakon na identičan način uvodi i licenciranu delatnost punjenja posuda tečnim nafntim gasovima koji se koriste u energetske namene, kao što su propan i propan-butan smeša, kao i punjenje posuda komprimovanim, odnosno utečnjenim prirodnim gasom.
Trgovačke energetske delatnosti u sektoru derivata nafte i biogoriva su uređene propisima iz oblasti trgovine i oblasti energetike. Tako je pored tradicionalne trgovine motornim i drugim gorivima na stanicama za snabdevanje prevoznih sredstava, Zakonom o energetici kao trgovina na malo energetskim gorivima, odnosno gorivima koja se ne koriste za pogon prevoznih sredstava osim za pogon sportskih aviona, predviđena i licencirana delatnost trgovine gorivima van stanica za snabdevanje prevoznih sredstava. Na ovaj način je omogućeno snabdevanje sportskih aviona aviobenzinima i direktno snabdevanje krajnjih korisnika energentima za grejanje i hlađenje, kao što su ulja za loženje, bio ulje za loženje, propan, propan butan smeša i drugo. Istim propisima uređena je i delatnost trgovine naftom, derivatima nafte, biogorivima i komprimovanim prirodnim gasom kao tradicionalna veletrgovačka delatnost kod koje su za trgovinu pojedinim vrstama energenata osim opštih kvalitativnih, propisani i posebni kvantifikativni uslovi, odnosno neophodni kapaciteti skladišta u kojima se obavlja ova vrsta trgovine. Energetski subjekti koji imaju ovu licencu imaju pravo da obavljaju unutrašnju i spoljnu trgovinu energentima za koje su ispunili propisane minimalno tehničke uslove. Kao specifična vrsta trgovine na veliko, za koju su propisima iz oblasti zaštite od požara dodatno definisani posebni uslovi, izdvojena je delatnost trgovine gorivima za plovila. Na ovaj način je omogućeno snabdevanje velikih brodova unutrašnje plovidbe i tehničkih plovnih objekata u lukama na rečnim vodotokovima Republike Srbije.
Propisima iz oblasti trgovine delatnost skladištenja nafte, derivata nafte i biogoriva više nije prepoznata kao usluga u trgovini, ali je i dalje licencirana energetska delatnost. Energetski subjekti koji imaju licencu za ovu delatnost su stekli pravo da u rezervoarima odgovarajuće namene pružaju uslugu skladištenja energenata koji pripadaju trgovacima, krajnjim kupcima ili nacionalnom telu određenom za formiranje obaveznih rezervi nafte i derivata nafte.